ABD hazine bakanı Janet yellen’in salı günü yaptığı açıklamaya göre, ABD hükümeti iran’ın petrol ihraç etme kabiliyetini daha da kısıtlamayı amaçlayan yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlanıyor. Bu hamle, iran’ın israil’e yönelik olarak gerçekleştirdiği ve ABD’nin eşi benzeri görülmemiş olarak nitelendirdiği saldırının ardından geldi. Birkaç gün içinde uygulanmaya konulması beklenen yaptırımlar, ABD’nin iran üzerinde ekonomik baskı kurma çabalarının bir devamı niteliğinde, İran’a yönelik mevcut yaptırım programı, ABD’nin herhangi bir ülkeye karşı uyguladığı en kapsamlı yaptırımlardan biri olarak kabul ediliyor. Bu tedbirler ABD ile iran arasındaki neredeyse tüm ticareti yasaklamakta iran hükümetinin ABD yetki alanlarındaki varlıklarını dondurmakta ve ABD’nin iran’a dış yardım ve silah satışını olarak etiketlenen gruplara verdiği destekle ilgili olarak hükümet davranışlarını değiştirmeyi amaçlayan bu program kapsamında hem iranlı hem de yabancı binlerce kişi ve kuruluş hedef alınmıştır. Eski bir ulusal güvenlik konseyi yetkilisi olan peter harrell ABD’nin yaptırımları arttırmak için çeşitli seçenekleri olsa da, harrell avrupa birliği ve diğer batılı müteffiklerin tahran’a yönelik çok taraflı yaptırımlara katılmaya ikna edilmesinin önemli bir adım olacağını belirtti. Kongre’de harekete geçti ve temsilciler meclisi’nin cumhuriyetçi liderleri başkan joe biden’ı mevcut yaptırımları tam olarak uygulanmamakla suçlayarak iran’a karşı önlemleri sıkılaştırmayı amaçlayan bir dizi yasa tasarısı hazırladı.
Bunlar arasında yaptırımlardan muafiyetlerin ve ABD’nin iran’a ihracatına getirilen kısıtlamaların denetiminin arttırılmasının yanı sıra insani muafiyetlerin yanlışlıkla terörizmi ya da silahların yayılmasını desteklemesinin sağlanması da yer alıyor.
Pazartesi günü temsilciler meclisi iran çin enerji yaptırımları yasasını kabul ederek iran petrol işlemlerinde yer alan çinli finans kuruluşlarının yıllık raporlarını zorunlu kılarak yaptırımları işlemlerinde yer alan çinli finans genişletti ve ABD finans kuruluşlarının bu tür anlaşmalarda yer alan çinli kuruluşlara hizmet vermesini yasakladı. Tasarının senato’daki geleceği belirsizliğini korumaktadır. Ayrıca senato dış ilişkiler komitesi salı günü, ABD yaptırımlarına aykırı olarak iran petrolünü işleyen yabancı liman ve rafinerlerinin cezalandırılmasını öngören bir tasarıyı onayladı. Bu geçen yıl temsilciler meclisi’nde kabul edilen benzer bir tasarıyı takip ediyor.
Biden yönetimi 2011’den bu yana iran’la ilgili yüzlerce kişi ve kuruluşa yaptırım uyguladı. Yaptırımlar iran atom enerjisi örgütü, iran merkez bankası Ulusal iran petrol şirketi petrol bakanlığı ve devrim muhafızları da dahil olmak üzere iran’ın nükleer yeteneklerini enejri ve savunma sektörlerini hedef aldı. İran cumhurbaşkanı ebrahim raisi ile yaptırımlara maruz kaldı.