Demokrat Chris Coons ve Senato dış ilişkiler komitesi’nin önde gelen cumhuriyetçilerinden james risch’in başını çektiği iki partili bir grup ABD senatörü ABD’nin sahraaltı afrika ile ticaret anlaşmasını uzatmayı amaçlayan bir yasa tasarısı sunmaya hazırlanıyor. Önümüzdeki yıl sona erecek olan Afrika büyüme ve fırsat yasası AGOA tasarının yasalaşması halinde 2041 yılına kadar 16 yıl daha yenilebilecek.
AGOA’nın yenilebilmesi bu yıl senatörler için yüksek öncelik taşıyor ve programın faydalarından tam olarak yararlanmak için stratejinin uygulanmasında ülkelere yardımcı olmaya odaklanılıyor. Önerilen yasa tasarısı ülkeler zenginleştikçe bile uygunluklarını koruyacak hükümler içeriyor ve sadece bir yıl sonra çıkarılmak yerine, yüksek gelir statüsüne ulaştıktan sonra beş yıl boyunca programda kalmalarına izin veriyor.
Yasa, ülkelerin uygunluklarının gözden geçirilmesi sürecinin yıllıktan iki yıllık bir programa kaydırılmasını ve ABD başkanı ile belirli kongre liderlerinin herhangi bir noktada döngü dışı gözden geçirmeler yapma seçeneğine sahip olmasını önermektedir. Bu değişiklik ülkelerin ticaret avantajlarından yararlanma yeterliliklerin değerlendirilmesinde, esneklik sağlayacaktır.
Ayrıca tasarı, bir ülkenin uygun bulunmaması halinde başkana yardımların tamamen sona erdirilmesinin hiçbir işlem yapılmamasına kadar değişen bir dizi yaptırım seçeneği sunacaktır. Bu durum uyumsuzluk halinde AGOA yardımlarının sona erdirilmesini zorunlu kılan mevcut tüzükten farklıdır.
Senatör Coons tarafından kasım ayında hazırlanan daha önceki bir taslak, AGOA programının önemli bir katılımcısı olan güney afrika için acil bir döngü dışı inceleme çağrısında bulunmuştu. Ancak son versiyonda bu gereklilikten vazgeçilmiş olup coons’un bir yardımcısı döngü dışı incelemelerinin yapılabilmesinin herhangi bir ülkenin tek tek ele alınmasını gereksiz kıldığını açıklamıştır. Bu değişikliğe rağmen senatörler arasında güney afrika’nın faaliyetlerine ilişkin endişeler devam ediyor. Başkan joe biden ABD ticaret temsilciliği ifade etti. Afrika ülkelerinin üretim kaynaklarını çin’den uzaklaştırmaya yönelik küresel çabalardan faydalanabilmeleri için AGOA konusunda kesinliğe ihtiyaç olduğunu amerikan iş grupları tarafından da bu uzatma hayati önemde görülüyor. Tasarı dick durbin michael bennet Chris van hollen tood young ve mike rounds gibi senatörlerin ortak sponsorluğuyla partiler üstü bir destek bulurken, senato demokrat lideri chuck schumer ve senato dış ilişkiler başkanı ben card’in yardımcılardan gelen yanıtlara hemen ulaşılamadı.