“Sağlık sigortası” kavramı günümüzde ücretli olarak çalışan kesimin büyük bir kısmı tarafından biliniyor. Öte yandan bu kesimin yine önemli bir kısmının sağlık sigortası hizmetleri ile sosyal güvenlik kurumu SGK tarafından verilen sağlık hizmetlerini karşılaştırdığını, hatta çoğu zaman karıştırdığını görüyoruz. Bugünkü yazımızda sağlık sigortasının ne olduğunu merak edenlere basit ancak kapsamlı bir şekilde aktarmaya çalışacağız.
Yazımıza öncelikle sağlık sigortası hizmetleri ile SGK tarafından verilen sağlık hizmetlerini beraber ele alarak başlamak istiyoruz. Özel sağlık sigortası da bireysel emeklilik sistemi BES gibi, SGK tarafından sağlanan hizmetlere emeklilik ve sağlık hizmetleri bir alternatif olarak değil ancak tamamlayıcı olarak değerlendirilmesi gereken bir hizmettir. SGK primiyle hem emeklilik, hem sağlık hizmetleri verilirken, özel sigortalarda bunlar için ayrı ürünler almanız gerekir.
SGK’ya SSK emekli sandığı bağkur kayıtlı ve primleri düzenli ödenen tüketicilerin günümüzde düştüğü en büyük yanılgılardan birinin, özel sağlık sigortası hizmetlerini SGK’ya bir alternatif olarak görerek ihtiyaçları olmadığına kanaat getirmelerinin olduğunu görüyoruz. Ancak özel sağlık sigortasının modern tüketiciler için özellikle düzenli gelire sahip ve 30’lu yaşlardaysa alınması gereken hizmetlerden biri olduğuna inanıyoruz. Nedenlerimizi daha iyi anlatabilmek amacıyla önce SGK hakkında biraz bilgi verelim.
Sosyal güvenlik kurumu çalışma prensipleri
SGK tarafından verilen hizmetler, diğer ülkeler tarafından verilen sosyal güvenlik hizmetlerinde olduğu gibi nüfusun devamlılığı prensibi üzerine kurulmuştur. Ülke işgücüne dahil olan vatandaşlar olduğu gibi nüfusun devamlılığı prensibi üzerine kurulmuştur. Ülke işgücüne dahil olan vatandaşlar çalıştıkları sürece prim öderler. Toplanan primler SGK faaliyetleri için gerekli olan personel, tesis, emekli maaşları ve sağlık hizmetleri için kaynak olarak kullanılır. Sisteme kaynak sağlayan primlerin yatmasından çoğunlukla işveren sorumludur ve geçen yıllar boyunca iş gücüne yeni katılanlar daha önceki yıllarda işgücüne katılmış ve emeklilik için geçerli şartları yerine getirmiş üyeler için gerekli kaynağı sağlarlar. Yani emeklililerin maaşlarını sisteme prim ödeyenler karşılar, ama bugünün emeklileri de geçmiş yılların emeklilerin maaşlarını ödemiştir. Zaman içerisinde SGK sisteminde bazı yenilemelere gitmek kaçınılmazdır. Zira ülkelerin ortalama yaşam süresi yıllar geçtikçe artar veya ülke nüfus artışında gerilemeler olur ve sgk daha az prim ödeyenle daha çok insanın emeklilik ve sağlık ihtiyaçlarını karşılamak zorunda kalır. Bu durum en başarılı sosyal güvenlik sisteminin bile gerekli önlemler alınmazsa çökmesine sebep olabilir. Bunun neticesinde sisteme kayıt olan yeni bir nesil, emekliliğe hak kazanabilmek için bir önceki nesile göre daha uzun yıllar prim ödemek zorunda kalır. Bu nedenle ülkemizde 18 yaşını dolduran gençlerin aileleri tarafındda SGK’ya kaydedilmesi yaygın bir uygulamadır.