Bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu’nun BDDK 2013 yılının sonunda yürürlüğe giren kredi kullanımına yönelik düzenlemelerinin ardından geçen yıl kredi büyüme hızında önemli oranda yavaşlama görüldü.
BDDK verilerinden derlenilen bilgilere göre, kredi hacmi 2013 yılı sonunda bir önceki yıl sonuna göre yüzde 32 artışla 1 trilyon 47 milyar lira olurken, düzenlemelerin yürürlüğe girdiği geçen yıl, bir önceki yıla göre büyüme hızı yüzde 18’e geriledi ve kredi hacmi 1 trilyon 241 milyar liraya çıktı.
Tüketici kredilerinin alt kalemlerine bakıldığında da konut ve ihtiyaç kredilerinin büyüme hızlarında da ciddi yavaşlama yaşandı, taşıt kredisi hacminde ise daralma görüldü.
Konut kredisi hacmi, 2013 yılında bir önceki yıl sonuan göre yüzde 29 büyümesine karşın, 2014 yılında 2013’e göre yüzde 14 büyüdü ve 125,4 milyar lira olarak hesaplandı.
2013 yılında 2012 yılına kıyasla yüzde 29 artış gösteren ihtiyaç kredisinin büyüme hızı da 2014 sonunda bir önceki yıla göre yüzde 15 düzeyinde kaldı. Geçen yıl ihtiyaç kredisi hacmi 149,3 milyar liraya ulaştı.
BDDK düzenlemeleri geride kalan bir yılda en fazla taşıt kredilerini etkiledi. Taşıt kredi hacmi, 2013 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6 artmasına karşın, geçen yıl bir önceki yıla oranla yüzde 20 daralarak 6,8 milyar liraya geriledi.
Taksitli kart alacak tutarı yüzde 29 azaldı
Geçen yıl yürürlüğe giren ve kredi kartı ile yapılan alışverişlere 9 taksit sınırlaması getiren düzenleme de bankaların taksitli kart alacak tutarını önemli oranda düşürdü.
2012 ve 2013 yılları kıyaslandığında söz konusu dönemde yüzde 24 artan bankaların taksitli kredi kartı alacak tutarı geçen yıl, bir önceki yıla oranla yüzde 29 azalarak 33,5 milyar liraya geriledi.
Taksitsiz kredi kartı alacak tutarı ise 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 12 artarak 40,6 milyar liraya çıktı.
Düzenlemeler ne getirdi.
Resmi gazete’de 2013 yılı sonunda yayımlanarak yürürlüğe giren düzenlemelere göre, konut kredileri için kullandırılarak kredinin konutun değerinin yüzde 75’ini geçmeyeceği şartı getirilmişti.
Geçen yılın şubat ayında yürürlüğe giren düzenlemeler kapsamında ise nihai fatura değeri 50 bin liranın altında olan binek taşıtlar için kullandırılacak kredi tutarının, taşıtın nihai fatura değerinin yüzde 70’ini geçemeyeceği hükme bağlandı. Söz konusu oran nihai fatura değeri 50 lirayı aşan binek araçlarla, bedelin 50 bin liraya kadar olan kısmı için yüzde 70, 50 bin liranın üstünde olan kısım için yüzde 50 olarak belirlenmişti. Ayrıca taşıt kredilerinin vadesi 48 ay ile sınırlandırılarken tüketici kredileri için azami vade süresi 36 ay ile sınırlı tutulmuştu.
Kredi kartı ile yapılan alışverişlerde ise mal veya hizmet alımı sonrası belli bir ücret karşılığı borcun taksitlendirilmesi veya ödemenin ertelendiği dönemler de dahil olmak üzere, kredi kartları ile gerçekleştirecek mal ve hizmet alımları ile nakit çekimlerinde taksitlendirme süresinin 9 ayı geçemeyeceği hükme bağlanmıştı.