Merkez Bankası’nın yeni fonlama politikası ile avrupa’daki borç krizi nedeniyle bankaların kaynak tarafında daha temkinli hareket etmesi piyasadaki faizleri zıplattı. Şöyle ki, genellikle bilançoda makyaj yapmak için yılın son günlerinde mevduat ve kredide yükseltilen faizler yılın ilk günlerinde eski konumlarına geri dönerdi.
Ancak bu yıl böyle olmadı. Geçen yıl kasım ayında ağırlıklı olarak yüzde 10.5-11 faizle toplanan mevduat, yılın son günleride yüzde 13’leri gördü. Ancak ilk günlerde Halen piyasadaki mevduat faizleri yüzde 11.5 ile 12.5 arasında değişiyor. Bu durum bankaların kaynak ihtiyaçlarından kaynaklanıyor. Avrupa’yı saran borç korkusu bankaları kredi konusunda da daha teminkinli olmaya itiyor. Bu durum da kredi faizlerine yansıyor.
Şöyle ki: yine kasım 2011’de ağırlıklı olarak yüzde 16,17 seviyesinde olan kredi faizi yılın son günlerinde yüzde 20’leri gördü. Yıl başında tıpkı mevduatta olduğu gibi kredi faizlerinede de beklenen gevşeme gerçekleşmedi. Kredi faizleri mevduattaki gibi küçük oranlı bir düşüş yaşadı. Ağırlıklı kredi faizi artık yüzde 18’lere oturdu.
Ancak bu faizler herkes için geçerli değil. Bankalara göre yüksek miktarda risk taşıyan KOBİ’ler için bu rakam yüzde 24’lere kadar çıkıyor. Dünya’ya konuşan bankacılar teminatı sağlam küçük işletmelere yıllık yüzde 16-20 arasında, teminat riski yüksek olan küçük işletmelere ise yüzde 20-24 aralığında kaynak verdiklerini söyledi.
Büyük bankalar rekabetçi Bir Bankacı, KOBİ’lerin bugünlerde rotatif kredilerde ağırlıklı olarak yüzde 18’lerde borçlandığını belirtti. Spot kredilerin ise yıllık maliyetiniin yaklaşık 1 puan gibi yüzde 16-17 düzeylerinde hareket ettiğini ifade eden bankacıya göre fiyatlar bu seviyeye oturdu. 2011 yılının son 2 haftasında ise faizlerin yüzde 20 seviyelerinde hareket ettiğini kaydeden bankacı “Kredide geçen seneye göre 5-6 puanlık bir artış oldu” dedi. Aynı bankacı, özellikle bir büyük bankanın KOBİ cephesinde çok rekabetçi fiyat verebildiğini de vurguladı. Bir başka bankacının verdiği bilgiye göre ise daha büyük, kurumsal müşteri tabir edilen kesimde ise kredi maliyetleri yüzde 14,5’lar düzeyinde. Küçük işletmeye yüzde 24 Bir başka bankacı ise KOBİ kredi faizlerinde yelpazenin çok genişlediğini ve iştahında çok kuvvetli olmadığını talepte ağırlığında işletme sermayesi ihtiyacından kaynaklandığını anlattı. Bu bankacı, KOBİ kredilerinde kredi çeşidine, müşteriye ve müşterinin teminatına göre kredi faizlerinin yüzde 16 ile yüzde 24 arasında değiştiğini aktararak “teminat riski daha kuvvetli KOBİ’nin faizi yüzde 16-20 riski daha yüksek oranın ise yüzde 20-24 arasında değişiyor.” bilgisini verdi. Kredi ve mevduat geriledi. Bu arada bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu BDDK verilerine göre 2010 sonunda 532.3 milyar TL olan kredi stoğu 2011 sonunda 689,7 milyar TL’ye çıktı. BDDK’nın 13 ocak 2012 verilerine göre ise kredi hacmi 683.46 milyar TL’ye geriledi. 2010 sonunda 644.6 milyar TL düzeyinde bulunan mevduat hacmi 2011 sonunda 731.1 milyar TL’ye yükselmişti. Yine son verilere göre mevduat hacmi 723.9 milyar TL’ye indi. Mevduatta gevşeme 0,1,5 puan Yıl sonunda bankaların mevduat hacimlerini daha da yüksek göstermek için mevduat cephesinde rekabete girdiği biliniyor. Bu yılında istisna olmadığını kaydeden bankacılar, aralık ayının son günlerinde yüzde 13’lerin görüldüğünü ifade ettiler. Dünya’nın bilgisine başvurduğu bankacılar, yıl sonunda yüzde 13’ler görüldükten sonra bankaların kaynak ihtiyacına bağlı olarak yüzde 11.5 12.5’ların konuşulduğunu ifade ettiler. Mevduatta ağırlıklı oranın yüzde 12 olduğunu ifade eden bankacılar “Yıl sonuna göre kredi de gevşeme 2 puan ise mevduat maliyetindeki gevşeme yarım bir puan ancak oldu” yorumunu yaptı.