Bankalararası kart merkezi genel müdürü dr. soner canko, 2013’ü birçok kronik sorunun çözüldüğünü bir yıl olarak değerlendiriyor. 2014’e kendi sektörünün penceresinden bakarken de daha yavaş büyüyeceğiz diyor. Geçen yıl gelen düzenlemeleri destekliyorlar. Yalnız telekomikasyonda gelecek düzenlemede büyümeyi gölgelemesin” temennisini içindeler. En önemlisi de canko ” kart olmayan bir talebi yaratmıyor, sadece kolaylaştırıyor” mesajını veriyor.
Bankacılıkta en medyatik konulardan biri de kartlardır. Mutlaka bir yerinden haber olur. En çok veri üretilebilen ve bu verilerinde kamuya açıklandığı alanlardan biridir. Kartlı ödemeler dünyasında verileri okurken biraz tersini de düşünmek gerekir. Mesela alışverişin yüzde 36’sı kartla yapılıyor derken yüzde 64’ünün nakit yapıldığını, cari açığa etki eden kısmın yüzde 9 olduğunu söylerken yüzde 91’i başka faturaların kabattığını unutmamak gerekiyor. Kartlarla bir yılda 3.5 milyar adet ödeme işlemi yapıyoruz. Tabii kartla neleri aldığımızı incelerken sadece tüketmediğimizi tasarruflarımızın bir bölümünü de kartla yaptığımızı da hatırlamak lazım. Bugün tasarruflarımızı artırmak için devlet katkısının da olduğu BES poliçelerimizin yüzde 61’sini kredi kartıyla aldığımızı unutmayalım.
Kimse başına gelen iyi örneği anlatamıyor
“Büyük kitlelerle hizmet veren her sektörde yüzde 100 müşteri memnuniyeti sağlayamazsınız” diyen soner canko ” kredi kartı dediğinizde hep kötü örnekler anlatıldı. Ama kimse gecenin 12’sinde zor bir durumla karşılaştığında ya da çocuğunu 39 derece ateşle hastaneye götürdüğünde, ilaç aldığında 20 yıldır şikayet ettiğim kart 20 dakikada işlemi çözü demez. Bizde genel olarak aslında iyi örnekler anlatılmaz. Perakende sektöründe bu işin doğasında vardır. Maalesef böyle büyük kitlesel işlerin kaderi budur. Benzinci 24 saat çalışır ama kimse tuvaleti beğenmez. Halbuki yurtdışında açık benzinci bulmak için dolaşırsın, kendin doldururusunun ve soracağın birşey varsa yetkili ararsın. Bizdeki gibi hafta sonu açık market bulamazsın, ekmeğini cumadan alırsın yoksa zorlanırsın. Sosyal medyada paylaşımlara baktığımızda batı’da olumlu tavsiyeler bizde şikayetler ön plandadır. Sonuçta çok güldüğümüzde bile “aman çok gülmeyelim yoksa ağlarız” diyen bir milletiz” örneğini verdi.
Sektör bir yılda 5 düzenleme gördü
2013 yılı kartlı ödemeler dünyası için adet düzenlemeler yılı da oldu. İlk düzenleme gümrük ve ticaret bakanlığı tüketici kanunu’nu çıkarmasıyla başladı, aidatsız, yalın kartlarla ilgili düzenlemeler yapıldı.
Hemen akabinde merkez bankası ve BDDK ödeme sistemleri ile ilgili ana kanunu çıkardı. Kredi kartlarında ücret konusunu tam çözdük, rafa kaldırdık denildi ki başka düzenlemeler ardı ardına geldi. BDDK yeni kart alanların limitlerinin belirlenmesi özelinde bir başka düzenlemeye imza attı. Sonra bir baktık ki yine BDDK, kredi ve kartlarda karşılıklar tebliği’de yeni düzenleme yaparak bankalara daha fazla sermaye karşılığı ayıracaksınız dedi. Tam bu düzenlemenin mürekkebi kurumadan beşinci düzenleme çıktı ve kredi kartında taksite sınırlamalar geldi.