Sizce son bir kaç senedir bireysel emeklilik fonlarının bu kadar hızlı büyümesinin sebepleri nedir.
Bizce bunlardan en önemlisi, geride bıraktığımız 10 sene zarfında bankaların gelir odaklı faaliyetlerinde kredi, kredi kartı, KMH ve mortgage gibi tüketici finansmanı ürünlerinin satışına ve yönlendirilmesine ağırlık vermesi. Neden mi.
Ülkemizde birikim ve tasarruf alışkanlığı oldukça geriledi. BNP paribas cardif türkiye CEO’su cemal kişmir, verdiği bir röportajda ülkemizde tüketiciler sahip olmak istedikleri ihtiyaçlarına birikim yaparak, zaman içinde sahip olurken, günümüzde bankaların da kredi ve kredi kartı satışına kullanımına odaklı yönlendirmeleri sonucunda hemen sahip oluyorlar. Ancak bunun bedeli olarak da geleceklerini, bankalara olan borçlarının vadesine doğru orantılı olarak ipoteklemiş oluyorlar. Bankaların yaptığı bu yönlendirme o kadar etkili oldu ki, ülkemizde bir çok insan birikim yapmak için bankalar yerine bireysel emeklilik şirketlerini tercih etmeye başladılar. Bu durum, emeklilik fonlarının bugün için 15.5 milyar TL’lik fon büyüklüğüne ulaşmasına sağlayan etkenlerden biri oldu.
Öte yandan tüketicilerin küçük birikimleri için bankaları değil de BES’i tercih etmelerine anlamk vermek mümkün. Eğer birikimlerimiz belli bir miktarın üstündeyse bankanızla birçok masraf için pazarlık yaparak bazılarından muaf tutulmanız mümkün. Ama küçük birikim sahibiyseniz, bankalardaki tasarrufa yönelik ürünler arasında yer alan vadeli vadesiz mevduat hesapları sizlerde para tuzağı hissi uyandıracaktır. Kurnaz hesap işletim ücreti algoritmaları, hesap cüzdanı almak için, işletmek için, ekstre göndermek için talep edilen ücretler küçük birikimler yapmak isteyen tüketicileri bankalardan kaçırıyor.
Sonuçta bankaya paranızı niye yatırırsınız. Öncelikle paranız güvende olsun, sonra da getiri sağlasın diye değil mi. Vadeedilen getiri ne kadar yüksek olursa olsun birikimlerinizin güvende olmadığı hissine kapılmanız durumunda paranızı ilgili bankada ne kadar tutarsanız. Ama günümüzde bankadaki paranın ne kadar güvende olduğu şüpheli bir hale gelmiş durumda. Günümüzde bankada vadesizde ve vadelide duran paranızın bir gün sonra aynı tutar olup olmayacağının garantisi yok zira banka size gönderdiği SMS ücretini, ekstre ücretini, otomatik ödeme talimatı yoksa bazı durumlarda varsa bile hesap işletim ücretini bu hesaptan çekebiliyor.